مروری بر سنسورهای گاز شهری

 مروری بر سنسور های گاز شهری

گاز شهری:

گاز شهری ترکیبی سمی و قابل اشتعال است که متشکل از گازهای زیر می باشد:

هیدروژن (50%) – متان (20-30 %) – مونو اکسید کربن (7-17 %) – ازت (8%) – دی اکسید کربن (3%) – هیدروکربن های مختلف (2%) و علاوه بر این ها آمونیاک و گوگرد ، اسید هیدروسیانیک ، بنزین و … نیز داراست. از آنجا که گاز شهری بی بو می باشد به آن گوگرد اضافه می کنند تا بوی خاصی به گاز شهری بدهد تا در صورت نشت گاز عامل هشدار دهنده ای باشد. حوادث مربوط به گاز و گازگرفتگی هر ساله حوادث جانی ومالی جبران ناپذیری دارد سالانه در حدود 1000 نفر به علت گازگرفتگی فوت و حدود 5000 نفر نیز بستری و درمان می شوند پس برای کنترل و پیشگیری از این حوادث استفاده از سنسور های هشدار دهنده ی گاز ضروری می باشد.در ادامه به بررسی سنسور های گاز میپردازیم.

انواع سنسور های گاز:

سنسور های گاز دارای انواع مختلفی می باشند و با توجه به نوع کاربرد و دقت آن متفاوت می باشند.

• سنسور های هادی:

در این سنسور ها تاثیر متقابل گاز و جامد باعث تغییر در هادی می شود و تغییر در مقاومت باعث تغییر دمای سنسور می شود، این سنسور ها دارای حساسیت بالا هستند.

• سنسور های نیمه هادی:

در این نوع از سنسور های گاز تغییرات در لایه دوگانه الکتریکی در یک مرز عایق و فاز فلزی برای اندازه گیری استفاده می شود فلز مورد استفاده شده معمولا در این سنسورها پالادیم است.

کاربرد سنسورهای نیمه هادی : سیستمهای  تشخیص مونواکسید کربن،  پالایشگاه ها ، استفاده در منازل ، آزمایش میزان الکل در تنفس وبرای اندازه گیری رطوبت نسبی کاربرد دارد.

• سنسور های الکتروشیمیایی:

در داخل گاز ها موادی وجود دارد که می توانند به طور الکتروشیمیایی شناسایی شوند یک سل الکترو شیمیایی شامل یک الکترولیت ، یک الکترود اندازه گیر ، یک الکترود همراه و یک الکترود شاهد می باشد.

از این سنسور ها در کاربرد های صنعتی استفاده میشود.

• سنسور های کاتالیستی:

این نوع از سنسور های گاز اگر روی الکترود لایه ای کاتالیست قرار بگیرد باعث افزایش حساسیت و واکنش سریعتر سنسور به شرایط محیط می شود.

برای مثال اکسید بیسموت به عنوان کاتالیست کنار اکسید قلع برای تشخیص گاز no و پالادیوم برای تشخیص گاز co استفاده میشود.

• سنسور های مادون قرمز:

سنسور های مادون قرمز متشکل از حالت جامدی هستند که با گاز مورد نظر هیچگونه ترکیب شیمیایی ای انجام نمی دهند و فقط می توانند شرایط بحرانی را تشخیص و اطلاع دهند در واقع این سنسور ها به عنوان کنترل ایمنی به کار برده می شوند.

نکات مهم در استفاده از سنسور های گاز:

• سنسور نباید در معرض آب قرار گیرد
• سنسور در معرض گاز های خورنده نباید قرار بگیرد ( H2Sz, SOX，Cl2，HCl)
• اگر سنسور در معرض نمک قلیایی یا فلزات قلیایی قرار بگیرد باعث تغیییرات در ساختار قطعات خواهد شد.
• سنسور نباید در معرض بخار سیلیکن ارگانیک قرار بگیرد.
• سنسور نباید برای مدت طولانی در معرض گاز با غلظت بالا قرار بگیرد

زیرا عمر مفید سنسور را کم میکند و باعث کم شدن حساسیت سنسور میشود.

سنسور های گاز

محل نصب سنسور های گاز شهری :

از نظر ایمنی نصب دستگاه هشدار دهنده گاز در هر فضایی که احتمال نشت گاز وجود دارد لازم است.

چون گاز شهری سبک تر از هوا می باشد،سنسور گاز باید در بالای اتاق و زیر سقف نصب شود.

برای مطالعه سنسور های شتاب به مقاله های قبلی ما سر بزنید.

منابع: